اولین اندازه گیری های نوزاد
اندازه گیری وزن، قد و دور سر هنگام تولد، ساده‌ترین و در عین حال قابل اعتمادترین وسیله‌ای هستند که توسط آن می‌توان سلامتی و میزان رسیدگی کودک را آزمود.
هدف از چنین اندازه‌گیری عبارتست از:
- دستیابی به اندازه‌های کودک و مقایسه با استاندارد‌ها در جمعیت
- مقایسه اندازه نوزاد با تخمین سن بارداری
- فراهم کردن یک عدد پایه برای آنکه پیشرفت های بعدی اندازه گیری و قابل بررسی شود.
- وزن موقع تولد (Birth weight)
اندازه گیری وزن تولد ترجیحاً باید در نخستین ساعات زندگی، قبل از آنکه کم شدن وزن پس از تولد بطور واضحی رخ دهد انجام گیرد. نوزاد برهنه باید روی یک حوله تمیز روی کفه ترازو گذاشته شود و با دقت بر طبق روش‌های استاندارد وزن شود. وزن نوزادان در طی روزهای اول تولد روند کاهشی دارد بطوری که اکثر آنها در طی هفته اول تولد حدود 10 درصد از وزن خود را از دست می‌دهند. بعد از آن به تدریج تا سن 10 الی 12 روزگی به وزن تولد بر می‌گردند.
- قد موقع تولد (Birth height)
این اندازه گیری لازم نیست سریعاً انجام شود، امّا باید در طی سه روز نخست انجام گیرد. اندازه گیری طول بدن باید با بیشترین دقت به وسیله یک صفحه اندازه گیری انجام گیرد که دارای یک سر ثابت است که کودک به پشت روی آن می‌خوابد، بطوری که پاهایش کاملاً کشیده باشد. بدیهی است که دو نفر مورد نیاز است تا کودک را بطور صحیح نگهدارند. در این روش دقت اندازه‌گیری 0/1 سانتیمتر است.
- اندازه دور سر (Head Circumference)
این اندازه گیری با یک نوار اندازه گیری در قسمتی از سر که دارای بیشترین قطر می‌باشد انجام می‌شود.
در طی اولین چکاپ نوزاد، علاوه بر قد و وزن، تمامی اندام های او از نظر سلامت چک می شود:
سر: پزشک، قسمت نرمه سر او را چک می کند. این قسمت فاصله بین دو استخوان جمجمه است. حالت فیزیکی سر نوزاد نیز بررسی می شود.
گوش ها: پزشک وجود هرگونه مایع یا عفونت را در داخل گوش نوزاد بررسی می کند. همچنین امتحان می کند که واکنش نوزاد نسبت به صداهای اطراف چگونه است.
چشم ها: پزشک، با یک دستگاه مخصوص داخل چشم نوزاد را بررسی می کند. در چکاپ های بعدی میزان واکنش نوزاد به نور نیز بررسی می شود.
دهان: با بررسی دهان نوزاد، هرگونه عفونت قارچی که ممکن است نوزاد در رحم مادر به آن مبتلا شده باشد شناسایی می شود.
پوست: کل سطح بدن نوزاد به دقت بررسی می شود تا اگر لکه یا علامت مشکوکی بر پوست او وجود داشت بررسی شود.
قلب و ریه: پزشک، به صدای قلب و ریه نوزاد گوش می دهد تا هرگونه صدای نامتعارف و مشکوکی را مورد بررسی قرار دهد.
شکم:با یک فشار کوچک، پزشک، می تواند بزرگی یا کوچکی اندام های داخلی را تشخیص دهد.
پاها و ران ها: پزشک، پاهای نوزاد را به آرامی تکان می دهد تا هرگونه دررفتگی مفصل را شناسایی کند.
اندام تناسلی: پزشک، اندام تناسلی و ادراری نوزاد را بررسی می کند تا هرگونه عفونت احتمالی را تشخیص دهد. برای دختران وجود هرگونه ترشح و برای پسران پایین بودن بیضه ها را بررسی می کند.
ماه اول :
* اندازه گیری قد و وزن برای اطلاع از رشد مناسب
* تجویز قطره ویتامین D
* تشخیص بیماری های پوستی احتمالی (از جمله کلاه گهواره ای و عرق سوختگی)
* بررسی شنوایی و بینایی:پزشک در هر بار مراجعه، ساختمان چشم و گوش، عملکرد و امتداد دید شیرخوار را چک می کند.
* بررسی برنامه خواب (شیرخوار در این دوره به تناوب 3-2 ساعت بیدار می شود و در طول شبانه روز 15 ساعت می خوابد)
* بررسی وضعیت بدن هنگام خواب (برای پیشگیری از خفگی او را باید به پشت خواباند)
* تناوب شیرخوردن:هر 3-2 ساعت
ماه دوم :
* اندازه گیری قد و وزن
* دومین دوره واکسن (نوبت دوم واکسن های هپاتیت ب و فلج اطفال و نوبت اول واکسن سه گانه:دیفتری، کزاز ، سیاه سرفه)
* تشخیص بیماری های پوستی احتمالی
* مشاوره با شما درباره برنامه شیر دادن و برگشتن به سر کار
* بررسی شنوایی، بینایی، خلق و خوی کودک و بیماری های پوستی آکنه